Usluge od opšteg interesa

postanske-usluge-06.jpg

Kada je reč o Poglavlju 3 – Pravo poslovnog nastanjivanja i sloboda pružanja usluga, obaveza Srbije je usklađivanje nacionalnog zakonodavstva sa Direktivom 2006/123/EZ Evropskog parlamenta i Saveta o uslugama na unutrašnjem tržištu, kao i puno sprovođenje. Pošto je Direktiva o uslugama jedan od najsloženijih EU propisa, projekat Pravna podrška pregovorima je pružio pomoć nadležnim institucijama, pre svega Ministarstvu trgovine, turizma i telekomunikacije (MTTT) u oblasti usluga od opšteg interesa.

Usluge od opšteg interesa su one koje državni organi zemalja članica EU klasifikuju kao takve. Mogu ih pružati država ili privatni sektor, a neki od primera su: javni prevoz, poštanske usluge i zdravstvena zaštita. Postoje tri kategorije usluga od opšteg interesa:

– Usluge od opšteg ekonomskog interesa, odnosno osnovne usluge koje se sprovode u zamenu za plaćanje, kao što su poštanske usluge.

– Neekonomske usluge, kao što su policija, pravosuđe i socijalno osiguranja.

– Socijalne usluge od opšteg interesa reaguju na potrebe ugroženih građana, a zasnivaju se na načelima solidarnosti i jednakog pristupa.  Mogu biti ekonomske ili neekonomske prirode, a primeri uključuju socijalno osiguranje, službe za zapošljavanje i socijalno stanovanje.

Važno je napomenuti da države članice EU imaju pravo da same definišu šta smatraju uslugama od opšteg ekonomskog interesa. Stoga su ove usluge veoma raznovrsne i razlike mogu postojati zbog različitih geografskih, socijalnih i kulturnih okolnosti. Dakle, to je odgovornost vlasti na nacionalnom ili čak na regionalnom nivou da odluči o prirodi i obimu usluga od opšteg interesa.

Ekspert projekta Pravna podrška pregovorima, Konstantinos Bouas, pružio je podršku predstavnicima Ministarstva trgovine, turizma i telekomunikacije, kroz pojašnjenja pojmova u vezi sa pitanjima usluga od opšteg interesa, opšteg ekonomskog interesa, socijalnim uslugama od opšteg interesa i sl. Obezbeđen je i niz primera utvrđivanja usluga od opšteg ekonomskog interesa, uz pojašnjenje termina i koncepta, kao i  klasifikacija usluga od opšteg ekonomskog interesa i socijalnih uslugama od opšteg interesa u Evropskoj uniji. Konačna odluka o uslugama koje će biti uključene biće doneta od strane nadležnih institucija Republike Srbie.

Relevantni EU propisi: