3 September 2019
بهداشت غذا چطور به طرز صحیح مواد غذایی را انتخاب کنید
غذا یکی از نیازهای اساسی انسان است ، اما می تواند علت مشکلات سلامتی هم باشد. بخاطرهمین ، بهداشت غذا موضوعی است که باید به آن توجه شود.
طرز صحیح انتخاب مواد غذایی – همیشه مواد غذایی که قبلاً کنترل شده را انتخاب کنید!
میوه ها بهتر است که میوه تازه ، که پوست آن سالم و بدون چین و چروک – باشد. میوه فصلی و محلی احتمال تازه بودن آن بیشتراست. اگردر مسافرت هستید بهتر است که از میوه پوستدار استفاده کنید، مانند موز.
سبزیجات سبزیهایی را انتخاب کنید که برگ های آن تازه و نرم است و – آسیب ندیده است. از مصرف سبزیهایی که روی آن جوانه رویده آست خودداری کنید چون که می توانند مضر باشند )مثلا ، سیب زمینی که جوانه زده است می تواند دارای سم سولانین داشته باشد(.
گوشت جزء مواد غذایی است که زود فاسد می شود و اغلب می تواند الوده هم باشد. به خاطر همین انتخاب گوشت تازه خیلی مهم است. گوشت تازه ،انعطاف پذیر، رنگ آن صورتی روشن یا قرمز روشن است و از استخوان جدا نمی شود.
به بوی آن باید توجه شود. گوشت تازه غیر بهداشتی بوی بدی دارد. گوشتی که منبع آن نامعلوم است و یا از حیوانات بیمار تهیه شده حتی اگر در درجه حرارت بالا هم پخته شود باز هم می تواند برای سلامتی خطرناک باشد. همینطور ، گوشتی که به طور غیربهداشتی تهیه، حمل و نگهداری شده باشد و یا مدت زیادی بیرون از یخچال بوده باشد و یا چند بار منجمد و آب شده شده
باشد ، و یا حشرات و جوندگان به آن دسترسی داشته باشند ، نیز برای سلامتی حطر دارد.
اگر گوشت چرخ کرده از فروشنده ناشناس خریداری شود ، ممکن است باعث عامل بیماری تریکینوز ، بیماری که باعث درد مفاصل،عضلات، ورم پلک ها و در موارد حادتر ،باعث اختلال در کار قلب و کبد شود.
محصولات گوشتی هم در یخچال نگهداری می شودبا در نظر گرفتن اینکه اکر تکه شود ، تاریخ مصرف آن کوتاه تر است. و علیر غم نگهداری در یخچال خیلی زود فاسد می شوند. و به همین خاطر موقع خرید باید به این موضوع توجه کنید و فقط برای دو یا یک روز مصرف خرید کنید.
شیر و لبنیات منابع مهم پروتئین و مواد معدنی می باشد و به طور گسترده در سرتاسر جهان مورد استفاده است. وبه خاطر اینکه در غذای بچه ها بسیار زیاد است، باید مورد توجه خاص قرار گیرد. شیر و لبنیات محل مناسبی برای رشد میکروب ها هستند و زود فاسد می شوند و به طور بالقوه خطرناک می باشند. موقع خرید باید مطمئن باشید که از حیوانات سالم تهیه شده باشد، به طور صحیح حمل شده باشد و در ظروف تمیزنگهداری شده باشد.
ادویه جات هم می توانند منبع ابتلاء بیماری باشند ، اگرچه اغلب به این موضوع توجه نمی شود. مصرف ادویه جاتی که به طور غیر بهداشتی نگهداری می شود و یا در تماس با حشرات و جوندگان بوده باشد در غذا می تواند غذا را غیرایمن کنند. بعضی از بیماری های اپیدمی )مانند سالمونلا( حاصل حمل و آنبارکرد غیربهداشتی ادویه جات هستند .
اصول بهداشت غذا چه موقع مواد غذایی واقعا تمیز هستند
حتی سالم ترین مواد غذایی می توانند آلوده باشند اگر برای آماده کردن آنها از آب غیر بهداشتی استفاده شود. آبی كه بو دارد یا کدر است یا در ظرف دربازنگهداری می شود را نمیتوان برای شستسوی مواد غذایي استفاده کرد چون که ممکن است آن را آلوده کند.
سبزیجات و میوه ها را باید با آب جاری شست و بهتر است که این کار بلافاصله قبل از مصرف آنها انجام داد.موق شستشو سبزیجات و میوه ها حتما به ریشه آنها توجه کنید ، چون که اغلب مواد کثیف آنجا جمع می شود.
قبل از قاچ کردن پوسته میوه را بردارید ، مثلا سیب زمینی یا بادمجان را اول خوب بشویید و بعد پوست آن را بکنید. از این طریق می توانید از انتقال میکروب ها ومواد کثیف به زیر پوست جلوگیری کنید. و همینطور گوشت تازه را قبل ازمصرف زیر شیر آب خوب بشویید و بعد پارچه تمیز خشک کنید. اگر مواد غذایی منجمد را می خواهید آب کنید، بگذارید حتما در یخچال یخ آن آب شود. مواد غذایی منجمد که یک بار یخ آن آب شده را نباید دوباره منجمد کرد.
پختن غذا آیا این اصول را رعایت می کنید؟
پختن غذا به روش دقیق بسیار مهم است. پختن غذا باعث از بین بردن میکروب ها می شود و تاریخ مصرف غذا را افزایش می دهد.
گوشت و گوشت چرخ کرده را باید در درجه حرارت بالای 70 درجه سرخ کرد تا زمانی که آب که از گوشت بیرون می آید و رنگ آن ازصورتی روشن به قهوه ای تغییر کند. اگر تکه گوشت زیاد باشد باید مدت زمان بیشتری آن را سرخ کنید. اگربعد از سرخ کردن باز هم داخل گوشت به خصوص نزدیک استخوان باز هم صورتی بود، آن را به داخل فر برگردانید و دوباره سرخ کنید. اگرچه برای بعضی ها گوشت نیمه سرخ ممکن است خوشمزه باشد، اما از لحظه بهداشتی مطمئن نیست چون که ممکن است همه میکروب های آن از بین نرفته باشد.
ماهی یک ماده غذایی است که خیلی زود فاسد می شود و قبل از آماده کردن حتما با دقت آن را معاینه کنید. اگر چشمان ماهی کدر یا پوست آن شل باشد و گوشت به راحتی از استخوان جدا شود، از آن استفاده نکنید.
شیر را همیشه باید بجوشانید اول بگذارید تا به مرحله جوش برسد و بعد – بگذارید تا مدت کوتاهی آرام بجوشد. پنیری که از شیر نجوشیده تهیه شود هرچقدر هم خوشمزه باشد باز هم می تواند باعث مشکلات سلامتی شود. بسیاری از عوامل ایجاد کننده زئونوتیک )بیماری حیوانات که می تواند به
انسان انتقال یابد( که در شیر حیوانات ترشح می شود. حتی در پیشرفته ترین کشور های اروپایی هم موارد اپیدمی لیستریوز، بیماری واگیردار که عامل آن باکتری همنامش می باشد، هم دیده شده است. این بیماری می تواند در زنان باردار، افراد سالمند و افرادی که ایمنی بدنشان ضعیف است ،کشنده باشد.
بهداشت فضای کار و وسایل
قبل از آماده کردن مواد غذایی ، دست ها را باید به طور کامل شست. دست ها را همچنین باید حین آماده کردن مواد غذایی و به خصوص آماده کردن گوشت بعد از سبزیجات باید دوباره شست. تمام ظروف غذایی )تخته برش و چاقو و مانند آنها( باید قبل از استفاده شست.
برای شستشو همیشه از مایع ظرفشویی و آب گرم استفاده کنید. همیشه باید دقت کنید که اسفنج ظرفشویی تمیز باشد و زود به زود عوض شود و بعد از استفاده شسته و آب آن گرفته شود تا که زودتر خشک شود.اسفنج ظرفشویی محیط خوبی برای رشد میکروب هاست. و چنانچه رنگ یا بوی آن تغییر کرده یا اگر در حل از بین رفتن است ، باید آن را عوض کنید. اگراسفنج ظرفشویی کهنه شده باشد شستشو با آن هیچ فایده نداد.
این نکته از اهمیت زیاد برخوردار است که وسایل اشپزی برای گوشت و سبزیجات به طور جداگانه نگهداری کنید. اگر این کار ممکن نبود بهتر است که آن طرف که استفاده شده را شست، آن را برگرداند و از طرف استفاده نشده استفاده کرد. تخته چوبی جهت تمیز کردن و نگاهداری بهتر از تخته های پلاستیکی می باشند. همچنین رشد باکتریها روی تخته چوبی کندتر از تخته پلاستیکی است.
در حین آماده کردن مواد غذایی از دست زدن به بینی، دهان و قسمت های دیگر بدن و همچنین از دست زدن به تلفن همراه خودداری کنید. در غیر این صورت ، وسایل اشپزی ممکن است آلوده به باکتری استافیلوکوک شود. این باکتری سمی را تولید می کند که حتی با جوشاندن و سرخ کردن مواد غذای هم از بین نمی رود و باعث بروز علائم حاد بالینی می شود.
نویسنده مطلب: دکتر یاسمینا یاندریچ کوچیچ، متخصص اپیدمیولوژی – دکتر یاسمینا یاندریچ کوچیچ )متولد – 1975 ( فارغ التحیصیل دانشکده پزشکی دانشگاه نوی ساد است. وی بعد از تمام تحصیلات به عنوان پزشک بخش در کلینیک گوش، حلق و بینی مرکز کلینیکی وویودینا مشغول به کار می شود و بعد از آن در قسمت اورژانس مرکز پزشکی سرمسکا میترویتسا شروع به کار
می کند. از سال 2006 به عنوان متحصص اپیدمیولوژی در مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها در اداره بهداشت عمومی سرمسکا میترویتسا مشغول به کار است. وی به عنوان هماهنگ کننده امور مهاجران،و همچنین امور مربوط به بیماریهای عفونی بیمارستانی، بیماریهایی که از طریق خون یا رابطه جنسی منتقل می شوند، با شروع بحران پناهجویی درمنطقه تحت مسولیتش کارهای
مربوط به کنترل اپیدمیولوژی و بیماریهای واگیردار و غیر واگیردار در میان پناهجویان را هماهنگ می کند. وی در طول مدت بحران پناهجویی کار های آموزشی زیادی را انجام داده است )سخنرانی، کارگاه های آموزشی و غیره( هم برای پناهجویان و هم برای افرادی که مشغول کمک رسانی به آنها بودند